Atopowe Zapalenie skóry czyli wyprysk atopowy
Atopowe zapalenie skóry (AZS) zwane inaczej wypryskiem atopowym jest przewlekłą, nawrotową chorobą skóry. AZS najczęściej rozpoczyna się we wczesnym dzieciństwie, już w pierwszych miesiącach życia. Zgodnie z dzisiejszą wiedzą AZS jest chorobą uwarunkowaną genetycznie, a wpływ środowiska jest mechanizmem spustowym jej powstania. Charakterystyczne dla tej choroby jest jej rodzinne występowanie, a u chorych na AZS obciążenie rodzinne atopią obserwuje się u 60-70% pacjentów.
Występowanie AZS i innych chorób alergicznych
Częstość występowania atopowego zapalenia skóry w populacji ocenia się nawet na 25-30%. Obserwacje kliniczne wskazują na stały wzrost zachorowań w ciągu ostatnich lat. Atopowe zapalenie skóry jest często pierwszą kliniczną manifestacją atopii i w późniejszym wieku około 50% pacjentów rozwija astmę lub inne choroby atopowe takie jak katar sienny czy alergiczne zapalenie spojówek.
Skóra w AZS mur bez zaprawy murarskiej
W AZS stwierdzono zaburzenia funkcji bariery naskórkowej, co prowadzi do zwiększonej utraty wody przez skórę oraz zmniejszonej odporności na czynniki chemiczne, fizyczne i biologiczne. Szczególną rolę w rozwoju AZS przypisuje się nieprawidłowości dotyczącej budowy płaszcza lipidowego warstwy rogowej naskórka. W skórze osób chorujących na AZS obserwuje się obniżone stężenia lipidów takich jak ceramidy czy kwas γ-linolenowy. Powoduje to zmniejszoną zdolność wiązania wody w skórze, zwiększoną utratę wody przez skórę oraz większą podatność na bodźce drażniące.
W wyniku uszkodzonej, nieprawidłowej bariery naskórka dochodzi do zwiększonego przenikania alergenów ze środowiska do skóry. Alergeny przechodzące do skóry uruchamiają kaskadę reakcji immunologicznych i prowadzą do rozwoju objawów AZS.
Reasumując, skóra w AZS jest jak mur, ale bez zaprawy murarskiej. Przez tak zbudowaną skórę alergeny środowiskowe mogą wnikać w jej głąb i prowadzić do rozwoju reakcji zapalnej. Wynika z tego, że odpowiednia pielęgnacja skóry emolientami i dostarczanie jej składników wodno-lipidowych jest równie istotna jak unikanie alergenów.
Objawy AZS
W zależności od wieku pacjenta można wyróżnić 3 fazy atopowego zapalenia skóry:
Atopowe zapalenie skóry okresu niemowlęcego- do 2 roku życia
Wyprysk atopowy okresu niemowlęcego rozpoczyna się zwykle około 2-3 miesiąca życia. Pierwsze zmiany pojawiają się na twarzy, głównie na policzkach oraz na skórze owłosionej głowy. W postaciach ciężkich zmiany występują również na tułowiu i kończynach.
Atopowe zapalenie skóry późnego dzieciństwa- do około 12 roku życia
Wyprysk atopowy późnego dzieciństwa stanowi zwykle kontynuację zmian okresu niemowlęcego, ale objawy mogą pojawić się również po raz pierwszy. W tym okresie zmiany skórne występują głównie w zgięciach łokciowych i kolanowych, na nadgarstkach, karku, grzbietach dłoni i stóp oraz twarzy.
Atopowe zapalenie skóry późnego dzieciństwa- do około 12 roku życia
Wyprysk atopowy okresu młodzieńczego i osób dorosłych charakteryzuje się skłonnością do rozsiewu zmian i lichenizacji (czyli przebudowy, pogrubienia skóry z widocznym poletkowaniem skóry). Zmiany są symetryczne i najczęściej zajmują skórę twarzy, a w szczególności czoła, okolicy oczodołów i ust, jak również szyi, karku, górnej części klatki piersiowej, zgięć stawowych i rąk.
Leczenie atopowego zapalenia skóry
Leczenie atopowego zapalenia skóry zależy od wieku pacjenta i rodzaju występujących objawów. Niezwykle istotna jest odpowiednia współpraca pacjenta z lekarzem dermatologiem i stosowanie się do jego zaleceń. Przewlekłość i nawrotowość objawów chorobowych powoduje duży stres i frustrację pacjentów, co z kolei sprzyja zaostrzeniom choroby.
Stała pielęgnacja skóry. Podstawową zasadą jest odbudowa i utrzymanie bariery ochronnej uszkodzonej skóry, w okresach remisji choroby. Odpowiednia pielęgnacja emolientowa utrudnia przenikanie alergenów i drobnoustrojów przez skórę, co z kolei zmniejsza prawdopodobieństwo nawrotu. Na rynku dostępna jest cała gama produktów do pielęgnacji skóry atopowej. Najważniejsze jest zrozumienie konieczności stosowania codziennej pielęgnacji emolientowej oraz regularna aplikacja odpowiednio dobranych preparatów.
Leczenie farmakologiczne. Podstawą leczenia miejscowego są preparaty glikokortykosteroidowe. Wbrew powszechnym obawom pacjentów odpowiednio stosowane leczenie miejscowymi preparatami sterydowymi jest bezpieczne i bardzo skuteczne. W leczeniu miejscowym stosowane są również inhibitory kalcyneuryny, które odznaczają się dużą skutecznością i wysokim profilem bezpieczeństwa. W przypadku nieskuteczności leczenia miejscowego zalecaną formą leczenia jest fototerapia, zarówno UVB jak i PUVA.
Jest to bezpieczna forma leczenia, która często pozwala całkowicie wyleczyć zmiany skórne oraz zmniejszyć częstotliwość zaostrzeń. Pacjentom z dużym nasileniem choroby, którzy nie reagują na leczenie miejscowe oraz fototerapię, proponowane jest leczenie ogólne (systemowe), które skutecznie zmniejsza stan zapalny skóry i uporczywy świąd. Aktualnie prowadzone są liczne badania kliniczne z nowymi lekami, które budzą duże nadzieje zarówno wśród lekarzy jak i pacjentów.
Zapisz się na wizytę
Tel. 508 575 509
Pon- Pt: 7:00- 20:00
kontakt@royalderm.pl